Zmiany w zasadach wydawania pracownikowi świadectwa pracy od nowego roku

W dniu 1 stycznia 2017 roku w życie wchodzą nowe zasady wydawania świadectwa pracy. Pracodawca nie będzie zobowiązany do wydawania świadectwa pracy pracownikom zatrudnionym na kolejne umowy na czas określony. Natomiast po pięciu miesiącach inne przepisy wznowią obecnie mniej korzystne zasady.

Wygląda to na skutek niedopatrzenia legislacyjnego. Ministerstwo rozwoju sporządziło dwa odmienne projekty nowelizacji kodeksu pracy, które nie są spójne. Pierwszy projekt upraszcza system wydawania świadectw, a drugi przywraca dotychczasowe system wydawania świadectw, który jest nie wygodny dla firm.

Obecne zasady wydawania świadectw pracy zatrudnionym na czas określony są niejasne i wywołują liczne problemy. Jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu w tej samej firmie (na okres próbny lub na czas określony), to wydaje mu ona świadectwo obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie kolejnych, terminowych umów, zawartych w okresie 24 miesięcy (począwszy od zawarcia pierwszego takiego kontraktu).

Oznacza to, że zatrudniający muszą pilnować terminów, wydawać świadectwa i uspakajać podwładnych, że przekazanie takiego dokumentu w trakcie trwania zatrudnienia nie oznacza zwolnienia z pracy. Ministerstwo Rozwoju zaproponowało bardziej racjonalne rozwiązanie. Zgodnie z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców firmy nie będą już zobowiązane do wydawania świadectw po upływie 24 miesięcy zatrudnienia. Jeżeli podpiszą kolejną umowę na czas określony w ciągu siedmiu dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej, firma wyda taki dokument (za okresy pracy na podstawie zakończonej już umowy lub umów) tylko na wniosek zatrudnionego. Ten ostatni będzie miał prawo żądać świadectwa za zakończone okresy pracy w każdym czasie (nie będzie musiał czekać do ewentualnego podpisania kolejnego kontraktu). Projekt w tej sprawie trafił już do Sejmu i ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

W tym miesiącu Ministerstwo Rozwoju przedstawiło jednak kolejny projekt zmian w k.p. Dotyczy on skrócenia okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacji. Ten projekt zakłada, że firmy znów będą musiały wydawać zbiorcze świadectwa pracy po upływie 24 miesięcy zatrudnienia (czyli przywróci obecne, niekorzystne dla firm rozwiązania; ułatwieniem będzie możliwość przekazania omawianego dokumentu w wersji elektronicznej, a nie wyłącznie papierowej). Przepisy te mają wejść w życie 1 czerwca 2017 r., co oznacza, że ułatwienie dla pracodawców będzie obowiązywać tylko pięć miesięcy.

Jeśli resort rozwoju nie zmodyfikuje projektów, zasady wydawania świadectw zmienią się dwukrotnie w ciągu pięciu miesięcy.
Może to wywołać chaos w firmach, w szczególności w zakresie interpretowania przepisów przejściowych.

Problemem może być przede wszystkim brak szczegółowych przepisów przejściowych w drugim z wymienionych projektów. Zdaniem ekspertów projektodawca powinien dostosować te propozycje do pierwszego projektu (który ma wejść w życie 1 stycznia), tzn. wyeliminować z Kodeksu Pracy przepis, zgodnie z którym świadectwo należy wydawać po upływie 24 miesięcy zatrudnienia na umowach terminowych.

Świadectwo pracy ma na celu głównie dokumentować prawo do otrzymywania socjalnych świadczeń oraz historie dotychczasowego zatrudnienia. Jeśli pracownik zostaje w zatrudnieniu czyli nie jest bezrobotny, to nie ma żadnych powodów do wykazywania gdzie dotychczas pracował lub praw do uzyskiwania świadczeń.